Bộ Công an vừa khởi tố, bắt giam 5 nguyên cán bộ, lãnh đạo và cán bộ đương nhiệm tỉnh Bình Thuận vì có sai phạm liên quan Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2. Ngoài dự án này, Bộ Công an còn đang thụ lý điều tra 8 dự án có dấu hiệu vi phạm tại các dự án bất động sản sở hữu vị trí đắc địa nằm trên địa bàn TP. Phan Thiết, trong đó có dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết.
Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết có vị trí đắc địa tại TP Phan Thiết. Ảnh: Công Hoan
Khu đất đắc địa ở TP Phan Thiết
Dự án khu đô thị (KĐT) du lịch biển Phan Thiết nằm trong những khu đất đắc địa nhất của TP. Phan Thiết, Bình Thuận. Tuy nhiên, dự án đang gây nhiều dư luận trái chiều khi Công ty Cổ phần Rạng Đông được hưởng lợi rất nhiều từ giá đất được tỉnh Bình Thuận áp dụng khi bồi thường, giải phóng mặt bằng. Tỉnh Bình Thuận còn cho công ty này biến đất sân golf thành đất đô thị nhanh “bất thường” trước khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Vào năm 2014, khu đất sân golf Phan Thiết (rộng hơn 62ha) đã được tỉnh Bình Thuận giao cho Công ty CP Rạng Đông để chuyển đất sân golf sang đất ở đô thị. Khu đất này được người dân nhận xét là đẹp nhất TP. Phan Thiết khi có một mặt giáp bãi biển Đồi Dương, một mặt giáp trục đường lớn Nguyễn Tất Thành và Tôn Đức Thắng, phần còn lại tiếp giáp khu dân cư có từ trước.
Sân golf Phan Thiết hoạt động từ năm 1997, được Chính phủ quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và cho tỷ phú người Mỹ Larry Hillblom thuê với thời hạn 50 năm.
Ngày 15/11/2013, UBND tỉnh Bình Thuận cho chuyển nhượng vốn và chủ đầu tư mới cho Công ty CP Rạng Đông. Trong Giấy phép chứng nhận đầu tư ghi rõ mục đích: “Xây dựng và kinh doanh một sân golf đạt tiêu chuẩn quốc tế và các công trình phục vụ kèm theo”.
Nhưng chỉ sau hơn 2 tuần nhận chuyển nhượng sân golf (tức ngày 2/12/2013), Công ty Cổ phần Rạng Đông có văn bản đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận cho chuyển đổi sang đất ở đô thị. Mục đích của việc chuyển đổi này là “đầu tư xây dựng và kinh doanh biệt thự, nhà vườn, nhà phố, nhà cao tầng và các công trình phụ trợ”.
Hơn 3 tháng sau, ngày 5/3/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận có Thông báo số 75/2014 đồng ý với đề nghị của Công ty CP Rạng Đông. Ngày 7/5/2014, Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận đã ra thông báo số 394/TB -TU đồng ý giao cho UBND tỉnh lập tờ trình đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho xóa bỏ sân golf để chuyển sang đất ở đô thị. Trước đó, ngày 1/3/2014, Công ty CP Rạng Đông đã có thông báo chấm dứt hoạt động sân golf từ ngày 1/4/2014 dù chưa có quyết định của cấp có thẩm quyền cho phép.
Thất thu ngân sách Nhà nước?
Dự án bắt đầu nóng lên khi UBND tỉnh Bình Thuận phê duyệt giá đất dự án cho chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Rạng Đông làm nhiều vị lãnh đạo trước đây phản ứng khá gay gắt. Trong đó, ông Đinh Trung (nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận) và ông Mai Văn Tam (nguyên Chánh thanh tra Sở TN-MT Bình Thuận) cho rằng, giá đất ở vị trí đắc địa của TP. Phan Thiết như vậy là quá thấp so với giá đất thực tế trên thị trường.
Điều này chỉ làm lợi cho doanh nghiệp, còn nhà nước bị thất thu ngân sách. Thậm chí ông Đinh Trung đã có đơn phản ánh và đề nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, Bộ trưởng Bộ TN-MT về vấn đề này. Trong đơn, ông Đinh Trung còn đặt nghi vấn về mối quan hệ “không bình thường” giữa lãnh đạo Công ty Cổ phần Rạng Đông và lãnh đạo tỉnh Bình Thuận.
Theo ông Mai Văn Tam, ngày 25/11/2015, ông Lê Tiến Phương-Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận lúc bấy giờ (người tiền nhiệm của ông Nguyễn Ngọc Hai - cựu chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận vừa bị bắt) đã ký Quyết định số 3317/QĐ - UBND về phê duyệt giá đất để tính tiền sử dụng đất cho diện tích 363.523m2 (gồm đất ở kết hợp thương mại, dịch vụ- chiếm 58,57% diện tích dự án). Phần còn lại là diện tích không thu tiền sử dụng đất là 257.132m2 theo quy định (gồm các công trình công cộng, nhà trẻ…- chiếm 41,43% diện tích khu đất dự án).
Tổng số tiền sử dụng đất mà Công ty Cổ phần Rạng Đông phải nộp là 936.800 triệu đồng, tính chi tiết ra, giá đất bình quân chỉ là 2,5 triệu đồng/m2. Trong khi đó, giá đất thực tế tại thời điểm đó ở TP. Phan Thiết và các tuyến đường nằm quanh dự án KĐT du lịch biển Phan Thiết cao gấp 5 lần trở lên giá đất mà UBND tỉnh Bình Thuận áp vào dự án này của Công ty Cổ phần Rạng Đông (giá thấp nhất 10 triệu đồng/m2, giá cao nhất 24 triệu đồng/m2).
Còn ông Đinh Trung cho hay, sau khi xây dựng hạ tầng thì Công ty Cổ phần Rạng Đông đã phân lô bán nền KĐT biển Phan Thiết với giá 20 - 30 triệu đồng/m2 và hiện đất nền tại đây có giá 40 triệu đồng/m2. Do đó, cách tính giá đất như vậy chỉ mang lại lợi nhuận “kếch xù” cho Công ty CP Rạng Đông và làm thất thu ngân sách Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ vào tháng 6/2019, Thanh tra Chính phủ nhận định đơn tố cáo của ông Đinh Trung: “UBND tỉnh Bình Thuận xác định giá đất để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất chưa chính xác, có nguy cơ gây thiệt hại ngân sách Nhà nước” là có cơ sở một phần?