Trong Hồ sơ đề nghị sửa đổi Luật Nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản mới đây của Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) có nhiều nội dung được đề xuất nhằm chấn chỉnh hoạt động môi giới bất động sản.
Theo đó, đề xuất mới quy định các tổ chức, cá nhân hoạt động môi giới đều phải thành lập doanh nghiệp, văn phòng môi giới và phải có chứng chỉ hành nghề. Sau khi thành lập doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân phải cung cấp thông tin của đơn vị mình đến Sở Xây dựng nơi tổ chức hoạt động và Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản để được đăng tải công khai trên hệ thống quản lý của địa phương.
Tạo sóng, thổi giá... thu tiền tỷ
Kiến nghị "siết" chặt các tổ chức, cá nhân hoạt động môi giới bất động sản nhận được ý kiến đồng tình của giới chuyên gia, doanh nghiệp và chính những người đang hoạt động môi giới bất động sản.
Trong các cơn "sốt đất" gần đây, có nhiều môi giới không chuyên tham gia gây nhiễu loạn thông tin
Anh Lê Quang Tấn – Nhân viên môi giới một sàn giao dịch bất động sản lớn ở Hà Nội chia sẻ, những năm gần đây môi giới BĐS là nghề được nhiều người quan tâm, do tiền kiếm được từ các khoản tư vấn, hoa hồng sau các giao dịch thành công. Cũng chính sự hấp dẫn trên đã kéo theo nhiều người môi giới không chuyên, không có kiến thức… tham gia vào thị trường bất động sản.
"Trong các cơn "sốt đất" gần đây, có nhiều môi giới không chuyên nghiệp tham gia, gây nhiễu loạn thông tin, cá biệt có cả hoạt động thổi giá. Thực trạng này khiến cho những người môi giới bất động sản chuyên nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề", anh Tấn chia sẻ.
Ở góc độ đại diện một sàn giao dịch BĐS, ông Vũ Đình C. - Phó tổng giám đốc sàn giao dịch BĐS chia sẻ: "Tôi hoàn toàn đồng ý với kiến nghị về việc phải hoàn thiện quy định các tổ chức, cá nhân hoạt động môi giới bất động sản”.
Trong đó, theo ông C., quy định cá nhân không được hoạt động môi giới độc lập sẽ giúp hoạt động môi giới BĐS chuyên nghiệp hơn, tạo ra được sự tin tưởng đối với nhà đầu tư.
"Tôi cho rằng, đa số cá nhân hoạt động môi giới BĐS độc lập thường thiếu chuyên nghiệp, không hướng tới giá trị lâu dài, làm ảnh hưởng xấu tới thị trường BĐS", ông C. nói.
Theo các chuyên gia, thực tế thị trường cho thấy một hiện tượng đáng quan ngại là việc một số môi giới bất động sản tự phát, không chuyên tham gia vào các đợt thổi giá đất khiến cơn sốt đất lan rộng khắp cả nước.
Nhìn nhận về chất lượng môi giới bất động sản, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Thường trực Hội môi giới BĐS Việt Nam cho rằng việc Bộ Xây dựng đề xuất quy định này là cần thiết để hướng đến xây dựng thị trường BĐS minh bạch, chuyên nghiệp, việc nâng tầm hoạt động môi giới BĐS.
Theo ông Đính, tuy lực lượng hành nghề đông, nhưng phần lớn trong số họ thiếu tính chuyên nghiệp và thiếu ý thức tuân thủ pháp luật. “Hiện, môi giới BĐS Việt Nam có đến 90% không có kiến thức căn bản của người làm môi giới” – ông Đính cho hay.
Hãy để thị trường và khách hàng tự “thanh lọc”
Bên cạnh những ý kiến ủng hộ, đề xuất quy định của Bộ Xây dựng mới đây, cũng có không ít ý kiến bày tỏ sự băn khoăn của những “người trong cuộc” là các môi giới “bán chuyên” hoạt động tự do.
Siết môi giới BĐS như vậy liệu có "vơ đũa cả nắm"?
Là “người trong cuộc” anh Quang, một môi giới tự do tại Quốc Oai (Hà Nội) cho biết nếu quy định người hoạt động môi giới BĐS phải tham gia khóa tập huấn để được cấp chứng chỉ thì cũng là hợp lý. Tuy nhiên, nếu bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp mới được hoạt động môi giới thì không thực sự “thiết thực” bởi khi đó sẽ có những doanh nghiệp được lập ra để hợp lý hóa ‘giấy tờ’ còn thực tế vẫn ‘mạnh ai nấy làm’.
“Thị trường và khách hàng sẽ tự thanh lọc và loại bỏ những môi giới bất động sản làm ăn chộp giật, còn việc hoạt động độc lập hay theo doanh nghiệp thì lâu nay vẫn tồn tại cả hai, mỗi hình thức phục vụ một đối tượng khách hàng và phân khúc thị trường riêng”, anh Quang cho biết.
Thẳng thắn hơn, anh Nguyễn Trọng Quý (35 tuổi) – một môi giới bất động sản độc lập khác tại Hà Nội, cho rằng đề xuất này của Bộ Xây dựng đã "vơ đũa cả nắm". Bởi, theo anh, một bộ phân không nhỏ môi giới bất động sản độc lập là những người từng làm cho các công ty bất động sản lớn. Những người này sau khi có đủ kinh nghiệm, kiến thức, mối quan hệ nên họ quyết định ra làm riêng.
Ở góc nhìn chuyên gia kinh tế, TS Đinh Thế Hiển đánh giá đề xuất trên của Bộ Xây dựng "nghe thì hay nhưng không đi vào cuộc sống". Theo ông, đề xuất này vô tình làm cho những người môi giới độc lập có vẻ như đang làm việc bất hợp pháp.
"Quy định này cuối cùng sẽ chỉ tạo ra một hình thức trung gian thôi. Khi đó, để đáp ứng theo quy định của Nhà nước, môi giới độc lập sẽ hợp thức hoá bằng cách cộng tác với sàn giao dịch. Cuối cùng lại phải mất thêm một 'giấy phép con', thêm một bước khó khăn cho họ thôi. Dù rằng chúng ta cố gắng tái lập vấn đề môi giới bất động sản, nhưng theo cách thức này thì chỉ đi vào phần ngọn thay vì phần gốc", ông Hiển phân tích.
Dẫn chứng về việc môi giới bất động sản tại Mỹ, chuyên gia Đinh Thế Hiển cho biết rất độc lập nhưng vô cùng chặt chẽ. Tất cả mọi việc mua bán nhà đất đều phải thông qua ngân hàng và được thực hiện bởi người môi giới có chứng chỉ hành nghề.
"Khi đó, người môi giới phải chịu trách nhiệm về pháp lý, còn ngân hàng chịu trách nhiệm về việc kiểm tra độ chính xác của các thủ tục pháp lý đó” – ông Hiển cho hay.
Theo ông Hiển, nếu giải quyết từ "phần gốc" như trên sẽ giúp việc mua bán bất động sản tại Việt Nam trở nên minh bạch, Nhà nước dễ dàng hơn trong việc quản lý thuế, tránh bát nháo, giá ảo hay lướt sóng...
