Trong chưa đầy một nửa thế kỷ qua, những gì từng là đổ nát đã biến thành một khu phức hợp với các tòa tháp văn phòng với khách mời là những ngôi sao của các bộ phim hành động Hollywood hay các phim trường của bộ phim bom tấn. Quốc đảo Sư tử cũng đóng vai trò chủ nhà của một trung tâm tài chính quản lý tài sản trị giá 4,7 nghìn tỷ đô la Singapore (3,5 nghìn tỷ USD) tính đến năm 2020.
Nhưng việc quay trở lại làm việc ở các tòa tháp văn phòng - nền tảng cho sự tồn tại của trung tâm tài chính này đang bị đe dọa. Ngay cả trước khi các hạn chế mới của Covid-19 được áp dụng vào ngày 27/9, Singapore đã thực hiện một cách tiếp cận thận trọng để mở cửa trở lại; mặc dù đây là một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới. Và hoạt động trở lại văn phòng ở đây diễn ra rất chậm chạp. Hoạt động tại nơi làm việc đã giảm 25% vào tuần cuối cùng của tháng 9 so với mức trước đại dịch, theo dữ liệu của Google. Trong khi đó, tỷ lệ này ở trung tâm tài chính châu Á Hong Kong, được coi là "đối thủ" với Singapore, là 7%.
Khu TTTM Raffles vắng lặng - một ngày sau khi các hạn chế mới được áp dụng (Nhiếp ảnh gia: Lauryn Ishak)
Biến khu thương mại trung tâm của Singapore thành một nơi hấp dẫn hơn để sinh sống cũng như làm việc đã nằm trong chương trình nghị sự của các nhà quy hoạch quốc gia. Nhu cầu đó chỉ trở nên cấp thiết hơn kể từ sau đại dịch - cũng như nhu cầu về nhà ở để hỗ trợ dân số ngày càng tăng. Các kế hoạch thu hút cư dân và doanh nghiệp mới đến khu vực này bao gồm việc bổ sung thêm nhiều tiện ích như siêu thị và quán cà phê, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của hệ thống nhà hàng và quán bar.
Đối với Singapore, đây là sự đặt cược đầy rủi ro. Thành công kinh tế của quốc đảo Sư tử phụ thuộc vào việc duy trì sự hấp dẫn đối với các công ty nước ngoài hàng đầu của khu kinh doanh - hiện có giá trị hơn 50 tỷ USD, theo phân tích của Bloomberg về các văn phòng hàng đầu trong báo cáo tài chính của các nhà phát triển.
Người phát ngôn của Cơ quan Tái phát triển Đô thị, một cơ quan chính phủ giám sát quy hoạch đô thị của quốc gia - cho biết: "Các định nghĩa trước đây về một khu kinh doanh và tài chính thành công không còn phù hợp nữa" .
"Bức chân dung của một khu trung tâm thành công ngày nay khác hẳn với các khu văn phòng chỉ sử dụng một lần trong những năm qua".
Khi nói đến các điểm tham quan sau giờ làm việc, Singapore đang bắt kịp các thành phố toàn cầu khác. Ở London, nhân viên văn phòng có thể thanh toán lại tại các nhà hàng và cửa hiệu của Chợ Leadenhall, trong khi những "cú đêm" làm việc ở khu tài chính của Hồng Kông chỉ cần vài bước chân là vào được rất nhiều quán bar và câu lạc bộ. Trên Phố Wall của New York, các nhân viên ngân hàng và du khách có thể đi dạo đến cảng biển gần đó để thưởng thức nhạc sống hoặc cảnh hoàng hôn ở Công viên Battery.
Khu trung tâm Singapore từ ven sông vào những năm 1980, bên trái và từ Vịnh Marina vào năm 2021 (Nhiếp ảnh gia: Dean Conger / Corbis / Getty Images, Bryan van der Beek / Bloomberg)
Tuy nhiên, các cải cách đang được thực hiện. Vào năm 2019, chính phủ Singapore đã đưa ra một kế hoạch khuyến khích các chủ sở hữu tòa nhà chuyển đổi các văn phòng cũ thành các công trình sử dụng hỗn hợp như khách sạn, nhà ở và các tiện nghi phong cách sống. Các nhà chức trách hiện cũng yêu cầu các chủ đầu tư xây dựng các không gian công cộng thuộc sở hữu tư nhân trong khuôn viên các tòa nhà văn phòng. Một ví dụ là The Cube @ Asia Square, một không gian tiện nghi rộng lớn phục vụ chủ yếu cho nhân viên ngân hàng và chuyên gia kỹ thuật.
Các kế hoạch đưa cuộc sống vào không gian làm việc bao gồm xây dựng các làn đường đi dành cho xe đạp và các khu vực dành cho người đi bộ nhiều hơn, giúp việc đi bộ cùng với hoạt động khám phá trở nên dễ dàng hơn. Và Singapore đang thu hút những gã khổng lồ công nghệ đến khu vực này: chủ sở hữu của TikTok, ByteDance Ltd. gần đây đã mở một văn phòng mới khổng lồ ở khu trung tâm và Alibaba Group Holding Ltd. đang xây dựng cơ sở mới ở Shenton Way, một phần cũ hơn của khu kinh doanh đang cần xây dựng lại.
Alan Cheong, Giám đốc điều hành nghiên cứu của Savills Plc ở Singapore cho biết: "Khu tài chính nếu không sớm được phục hồi sẽ trở nên không còn thích hợp và hấp dẫn với các công ty trong nền kinh tế mới và xu hướng tài chính kĩ thuật số".
Chính phủ cũng muốn đưa nhà ở công cộng - những căn hộ giá rẻ chiếm hơn 80% dân số của quốc gia - đến khu tài chính. Trong một bài viết cho Straits Times vào tháng 6, Bộ trưởng Thứ hai về Phát triển Quốc gia Indranee Rajah đã viết, nhà ở ở những vị trí đắc địa không nên bị hạn chế "chỉ dành cho những người giàu có".
Shenton House trên Shenton Way, một phần cũ hơn của khu vực kinh doanh cần được trẻ hóa (Nhiếp ảnh gia: Lauryn Ishak)
Mô hình nhà ở công cộng của Singapore sẽ cần điều chỉnh để hoạt động trong một khu vực đắt đỏ như vậy. Các nhà chức trách hiện đang nghiên cứu các kế hoạch và tham khảo ý kiến của công chúng.
Christine Sun, Phó chủ tịch cấp cao của bộ phận nghiên cứu và phân tích tại công ty bất động sản OrangeTee & Tie có trụ sở tại Singapore cho biết, trường học, sân chơi ngoài trời và các quán ăn rẻ hơn cũng sẽ cần thiết để đáp ứng yêu cầu về nhân khẩu học.
Tăng trưởng nhanh
Sự phát triển nhanh chóng của Singapore kể từ khi độc lập vào năm 1965 nhờ vào sự ổn định chính trị. Đảng cầm quyền với quyền lực sẵn có và ít khi bị phản đối, có một nền tảng vững chắc để duy trì chính sách lâu dài. Quy hoạch tương lai đã đặt nền móng cho các dự án khổng lồ như Vịnh Marina – với khách sạn Marina Bay Sands mang tính biểu tượng - được phát triển hơn bốn thập kỷ trước khi khai trương vào năm 2010.
Richard Peiser, giáo sư phát triển bất động sản tại Trường Thiết kế Sau đại học thuộc Đại học Harvard, cho biết: "Một quốc gia chỉ có một chính phủ sẽ có điểm thuận lợi là họ rất giỏi phát triển. Ngược lại, các dự án lớn ở những nơi như Mỹ có thể sa lầy vào tiến trình chính trị".
Tuy nhiên, môi trường hậu đại dịch sẽ đòi hỏi các giải pháp sáng tạo, đây có thể là một thách thức trong một hệ thống chính trị như hiện tại. Henry Chin, Trưởng bộ phận nghiên cứu và lãnh đạo tư tưởng của CBRE Group Inc. tại Châu Á - Thái Bình Dương cho biết: "Chế độ quy hoạch của Singapore từng rất cứng nhắc, đôi khi quá cứng nhắc. Nhưng bạn thấy điều này đang thay đổi".
Khách hàng tại một quán cà phê ở khu thương mại trung tâm vào ngày 6/ 9 (Nhiếp ảnh gia: Lauryn Ishak / Bloomberg)
Ông Chin nói, chính quyền quốc đảo có thể học hỏi từ Canary Wharf. Khu tài chính thứ hai của London đang bổ sung các căn hộ sang trọng để tăng dân số thường trú và tạo ra nhiều cộng đồng hơn. Chính quyền ở đây cũng đang lên kế hoạch cho một học viện khoa học ở nơi từng đặt trụ sở chính của Deutsche Bank AG ở London.
Quan điểm được Ada Choi, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu về cư trú, tình báo dữ liệu và quản lý khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của CBRE đó là: "Nếu bạn muốn mọi người quay trở lại văn phòng, thì đó không còn đơn thuần là chỉ vì công việc. Bạn cần bán lẻ, thực phẩm, sinh hoạt, vui vẻ ", bà nói.
"Thách thức lớn nhất là bạn không chỉ thiết kế về mặt vật lý - bạn phải nghĩ về trải nghiệm mà bạn sẽ có được ở đó."
Nguồn: Bloomberg
